North Persian Leopard                                                                                         

مشخصات: گونه ای  بزرگ جثه  با بدنی عضلانی ولی نرم و قابل انعطاف،رنگ موهای پشت سفید تا کرم متمایل به نارنجی،زیر بدن کرم متمایل به خاکستری است.سطح پشت و پهلوها از خالهای تو خالی شبیه گل،سر ، گردن ، روی دستها و پاها و زیر بدن از خالهای تو پر پوشیده شده است.طول سر و تنه 110تا195 سانتیمتر، دم60تا110 سانتیمتر، ارتفاع 45تا78سانتیمتر، ماده ها کوچکتر از نرها هستند.

این گونه مهره داری است از رده پستانداران ، راسته گوشتخواران وخانواده گربه سانان که از اکثر پستانداران بزرگ و کوچک، به خصوص گراز ،کل و بز، قوچ و میش و در کنار آن از شکارهای کوچکتری نظیر موش، خرگوش ، تشی و گوشتخواران کوچکتر ما نند روباه و شغال در کنار انواع پرندگان و خزندگان تغذیه می کنند. 

پلنگ ایرانی یکی از بزرگ جثه ترین زیر گونه های پلنگ در دنیا است که به عنوان زیر گونه "در خطر انقراض"در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت (IUCN) قرار گرفته است. جمعیت این زیر گونه در محدوده پراکنش آن در حدود    1300قلاده براورد شده است که بیشترین تعداد آن در حدود 900  قلاده در ایران یافت می شود. این گونه در 25سال گذشته در بسیاری از مناطق این گستره وسیع به طور کامل منقرض شده ودر سایر مناطق نیز جمعیت آن کاهش محسوسی داشته است.علت کاهش شدید این زیر گونه را می توان در تخریب زیستگاه، تصادفات جاده ای، شکار ، کاهش جمعیت طعمه های آن و همچنین وجود سلاحهای مجاز و غیر مجاز جنگیدانست .

زیستگاه:

این گونه در اکثر زیستگاه های کشور اعم از جنگلی، کوهستانی ، بیابانی ، استپی ، بلوچی و در ارتفاعات مختلف از صفر تا نزدیک به 4000متر از سطح دریا مشاهده می شود.

ایران مهمترین زیستگاه پلنگ در خاور میانه است و جمعیت مناسب پلنگ در این کشور امکان بقای گروه های کوچک این حیوان در قفقاز  ، شرق ترکیه ، و احتمالاً ترکمنستان را از طریق مهاجرت های بین مرزی افزایش می دهد.

پراکندگی:

در اکثر مناطق کشور اعم از ارتفاعات البرز تا تپه ماهورهای کویر مرکزی، ساسله جبال زاگرس، هر کجا که طعمه مناسب وجود داشته باشد زندگی می کند.

وضعیت این گونه در ایران و لرستان:

با بررسی وضعیت پلنگ ایرانی توسط انجمن یوز پلنگ ایرانی و انجمن طرح سرزمین  مشخص شد که جمعیت این زیر گونه  در محدوده پراکنش آن، در حدود 1300 قلاده  که بیشترین تعداد آن 900  قلاده  در ایران گزارش شده است.اما موضوع حائز اهمیتی که می توان به آن اشاره کرد وجود تعدادنسبتاً مطلوبی از پلنگ در رشته کوه زاگرس به خصوص استان لرستان می باشد.

متاسفانه امروزه  با وجود تهدیدات فراوان که در بالا بدان اشاره شد جمعیت این گونه کاهش  یافته به طوری که از سال 88تا کنون در استان لرستان تعداد 9قلاده به طرق مختلف  تلف شده است و اکثر آنها سنی نزدیک به 2سال داشته اند و این خود گواهی بر نرخ زاداوری مطلوب  در این استان بوده است.

اگر افراد بدانند که پلنگ در یک زنجیره طبیعی چه نقشی در کنترل افزایش جمعیت برخی از گونه های جانوری را دارد هرگز تهدیدی برای این گونه ارزشمند محسوب نمی شدند.

 اگر بدانیم که با از بین رفتن پلنگ در یک منطقه ، تعداد حیوانات مریض و بیمارافزایش می یابند و چه نقشی در تنظیم چرخه حیات دارند هرگز تفنگ را به سمت این گونه و طعمه های آن نشانه نمی رفتیم.

در پایان امیدواریم که با فرهنگ سازی و افزایش ارتقاء سطح آگاهی های مردم بالاخص جوامع محلی در روستاهای پیرامونی منطقه به جهت کاهش شکار غیر مجاز با برگزاری کارگاهها ، جشنواره ها ، و انتشار مطبوعات و جذب حمایت جوامع محلی و همچنین آموزش نسل جوان و علاقمندان به حفاظت از طبیت جهت حفظ پلنگ به عنوان گونه ای در خطر انقراض گامی موثر برداریم   و انتظار می رود که  همه مردم بیش از پیش نسبت به حفظ میراث الهی این سرزمین اهتمام بورزند.  

منابع : کتاب پستانداران ایران

انجمن یوز ایرانی